ทุกๆ เช้า อ.เฮง อ.สอนคณิตศาสตร์ที่สวนสุนันทาร่ายกลอนให้เราฟัง ถึงสิ่งที่เราทำในวันก่อนหน้า เป็นการ recap ที่ดี พี่ณัฐก็เล่นขลุ่ยประกอบ
วันที่สอง พี่ตู่ทบทวนเรื่องการฟังให้พวกเราด้วย ฉันได้จับคู่กับน้องผู้ชายซึ่งทำงานด้านกิจการนักศึกษาอยู่ม.มหาสารคาม น้องเด็กสุดในวง พี่ตู่หรือหม่องอธิบายว่าการฟังมี ๔ ระดับ ต่ำสุดแบบที่ทำกันเป็นปกติ จากกระดูกสันหลังคือ Downloading แบบที่สองก็เพื่อโต้แย้ง แบบที่สามคือ Sensing ว่าผู้พูดรู้สึกอะไร แบบสุดท้าย ระดับอริยะ ก็ Presence เข้าถึงคุณค่าและความต้องการของคนพูด
แบบฝึกหัดก็ให้เล่าเรื่องความภาคภูมิใจในชีวิตที่ผ่านมา รอบแรกๆ ที่ฉันทำก็มีน้ำตาเร้น มีอะไร พอทำสักรอบที่ห้า ก็เฉยๆ พยายามจะไม่เล่าซ้ำรอยเดิมเกินไป อยากเล่าในมุมใหม่ๆ พอคนฟังๆ เสร็จก็ทวนกลับ ฉันเชิญหม่องมาทำกิจกรรมนี้ให้นิสิตทั้งป.ตรีและโทวิชาสัมมนา คนส่วนใหญ่จะอินมากตอนทำครั้งแรก เพราะไม่เคยเล่าเรื่องที่สำคัญแบบนี้ให้ใครฟัง มันไม่มีโอกาสจะเล่าในชีวิตปกติ
What is coaching?
คุณสมบัติที่โค้ชควรมีคือ ความสนใจใคร่รู้ (Curiosity), ความกรุณา (Compassion) and ความกล้าหาญ (Courage) สองอันแรกฉันเข้าใจได้ แต่อันหลังนี่มาเข้าใจทีหลัง
เป้าประสงค์เพื่อให้โค้ชชี่ (คนที่ถูกโค้ช) ตระหนักรู้ถึงตนเอง มีพลังสอดคล้องกับโค้ช และนำไปสู่การกระทำซึ่งนำไปสู่การเปลี่ยนแปลง
พี่ณัฐใช้กรอบของ U Theory (Otto Scharmer of U Lab at MIT) ก็อธิบายทฤษฏีตามรูป
จุดที่ฉันว่าพีคมากของ Workshop คือตอนที่พี่ณัฐโต้ชให้พวกเราดู Timing มันพอดี เคสปรากฏกายขึ้นมาโดยยังไม่ต้องขออาสา ฉันเห็นพี่ณัฐแงะปมคนมาหลายรอบ รู้ละว่าถ้าจุดเปราะบางมันมา แสดงออกเป็นน้ำตาปริ่มๆ เสียงสั่นๆ แสดงว่าเค้าเปิดละ พร้อมจะได้รับการโค้ช แน่นอนว่าฮีเห็นโอกาสตอนที่ผู้เข้าร่วมคนนึงมีอาการนี้ ฮีก็ถามว่าเค้าอยากจะได้รับการโค้ชไหม นางตกลง
Coaching is an offering of support.
โค้ชชิ่งเป็นบรรณาการของความเกื้อกูล
พี่ณัฐเคยบอกว่า
(As a coach) You get to set aside the active problem-solving part and to be empty of expectations.Then you can enjoy the living drama of life in front of you.
And intuition pops up like the firefly swinging by in darkness as a way out.
Often people see the firefly themselves.
I help expand their light to out shine the night.
ฉันแปลให้...
(ในฐานะโค้ช) เธอได้วางส่วนที่แก้ปัญหาที่มักแอ๊กทีฟ และเป็นอิสระจากความคาดหวัง
ณ ตอนนั้น เธอจะได้เพลิดเพลินกับละครชีวิตสดตรงหน้าเธอ
ปัญญาญาณจะผุดขึ้นดั่งหิ่งห้อยที่พยายามหาทางออกในความมืด
บ่อยครั้ง ผู้คนเห็นหิ่งห้อยนั้นด้วยตนเอง
ฉันเพียงแค่ขยายแสงเหล่านั้นให้เห็นชัดในยามค่ำคืน
อีกคำแนะนำหนึ่งของพี่ณัฐคือ เวลาโค้ช ให้ผ่อนคลาย อย่าตั้งเป้าว่าจะต้องแงะปมให้ได้ หรือต้องช่วยให้ได้ ให้ Be curious กระหายใคร่รู้ ไม่งั้นโค้ชจะเครียด และ Coachee ก็เครียดไปด้วย แล้วฉันว่าพอเราล็อกเป้าแล้ว เราก็ไม่กระหายใคร่รู้แล้วอ่ะ ปิดประตูความเป็นไปได้อื่นๆ
หน้าที่ของผู้เข้าอบรมระหว่างฮีโค้ชคือสังเกต
พี่ณัฐเริ่มด้วยการทำความคุ้นเคย หาระยะห่างตอนนั่งที่เหมาะสม นั่งตรงข้ามกันเพื่อให้เห็นหน้าชัดๆ ประเด็นเริ่มต้น (Presenting agenda) ไม่ใช่ปมจริงของนาง (Deeper agenda) จุดที่เจอปมจริงคือจุดที่พี่ณัฐค้นพบ Keyword ว่า"ความสูญเสีย" ฉันที่นั่ง observe อยู่ก็เอ๊ย นางพูดมาตอนไหนวะ แต่พอได้กุญแจแล้วประตูเปิดเลยจ้า ทำนบแตก เป็นคีย์เวิร์ดจริงๆ
พี่ณัฐทำตามขั้นตอนของ U coaching เกือบเป๊ะ มาคุยกับฮีทีืหลังพบว่าประสบการณ์การโค้ชที่ผ่านมาก็มีส่วนช่วย คือ ถ้าโปรไฟล์แบบนี้ มีวาระเริ่มต้นอย่างนี้ มักจะมีปมประมาณนี้แหละ
ฮีใช้ Visualization ในการช่วยให้นางชัดเจนกับเรื่องที่เล่า และช่วยในการคลายปมด้วย คือ ให้จินตนาการว่ามีคนๆ นี้ที่เป็นคาแร๊กเตอร์หลักมานั่งอยู่ตรงหน้า ให้โค้ชชี่พูดกับเค้า
ส่วนขั้นตอนการให้ Commitment พี่ณัฐใช้วิธีให้โค้ชชี่พูดกับคาแร๊กเตอร์หลักนี้ผ่านจินตนาการ ช่วยตอกหมุด (Anchor) เข้าไปในความทรงจำว่านี่เป็นสิ่งที่สัญญาว่าจะไปทำ และให้ประกาศกับพวกเราในห้องด้วย
พี่ณัฐเคยคุยให้ฟังว่า...
I try to remind myself to inform people that they have a choice to work on their own inner process and boundary. Coaching is an offering of support. I don't like the term 'to be coached' that implicates submission by clients because actually they are responsible and are directors of their inner life, sacred and dignified.
ฉันพยายามเตือนตัวเองให้บอกผู้คนว่าพวกเขามีทางเลือกว่าจะทำงานกับกระบวนการและขอบเขตภายในด้วยตนเองหรือไม่ โค้ชชิ่งเป็นบรรณาการของความเกื้อกูล ฉันไม่ชอบคำว่า "ถูกโค้ช" ที่มีนัยยะความจำนนของโค้ชชี เพราะจริงๆ แล้วเขารับผิดชอบและเป็นผู้กำกับชีวิตภายในของเขาเอง ซึ่งศักดิ์สิทธิ์และสง่างาม
I guess I am often proud when I could coach people to reach clarity or transformation, but this could be a black side if it leads to subtle manipulation by the coach's unconscious needs to be accepted and recognized as a 'great coach.'
ฉันเดาว่าฉันมักจะภูมิใจเมื่อสามารถโค้ชคนให้เข้าถึงความชัดเจนหรือความเปลี่ยนแปลง แต่นี่อาจเป็นด้านมืดถ้ามันนำไปสู่การชักใยที่แยบยล ด้วยความต้องการส่วนลึกของโค้ชเพื่อให้ได้รับการยอมรับและนับถือว่าเป็น "โค้ชที่เก่ง"
เมื่อฉันสามารถเกื้อกูลผู้คนให้ตระหนักถึงทางเลือกและการอนุญาติให้ทำตามกระบวนการธรรมชาติภายในของตัวเอง โค้ชชีกลายเป็นผู้มีอำนาจและเป็นผู้นำการเดินทางภายในของตน
I actually don't like to be a healer in a formal sense, but I like to be a healer in my own way. A bit wild.
จริงๆ แล้วฉันไม่ชอบเป็นผู้เยียวยาในเชิงปกติทั่วไป ฉันอยากเป็นผู้เยียวยาในแบบของฉันเอง เถื่อนๆ หน่อย
Trust and choice is essential for our inner guardian who protects us from any form of invasion.
ความไว้วางใจและทางเลือกสำคัญต่อเทพภายในที่คุ้มครองเราจากการคุกคามในรูปแบบต่างๆ
ประโยคสุดท้ายฉันตีความว่า ถ้าโค้ชชี่ไม่ไว้วางใจโค้ชและรู้สึกว่าตัวเองไม่มีทางเลือก เทพที่คุ้มครองโค้ชชี่อยู่ก็จะไม่เปิดประตูให้โค้ชเข้าไปอยู่ในใจของโค้ชชี่
Inner guardian is our instinct defensive control center that constantly work to sense possible dangers, physically and psychologically. It’s a big part of us. When we feel nervous before doing something in public that may involve some risk, the protector or inner guardian is feeling it.
ตอนสุดท้าย
Comments